Gevoel van een scène
De volledige werken van Pieter Bruegel in hoogste resolutie
Het leven en de tijd van Pieter Bruegel de Oude (ca. 1526/30-1569) werden gekenmerkt door grimmige culturele conflicten. Hij was getuige van godsdienstoorlogen, het brute bewind van de hertog van Alba als landvoogd van de Nederlanden en de voelbare gevolgen van de inquisitie. Tot op heden blijft de Vlaamse kunstenaar gehuld in mysterie. We weten niet waar of wanneer hij precies is geboren. Maar terwijl de vroege wetenschap het volkse karakter van zijn schilderijen en grafisch werk benadrukte, hechtte modern onderzoek meer belang aan de humanistische inhoud ervan.
Begonnen als ontwerper van prenten voor uitgever Hieronymus Cock, produceerde Bruegel talrijke prentenreeksen die in heel Europa werden verspreid. Deze beelden ondeugden en deugden uit naast vrolijke boerenfeesten en weidse landschapspanorama’s. Uiteindelijk zou hij steeds meer gaan schilderen en werken voor de culturele elite van Antwerpen en Brussel.
Deze monografie getuigt van Bruegels evolutie als kunstenaar, die de problemen van zijn tijd moedig onder ogen zag en tegelijkertijd nieuwe uitvindingen en oplossingen voorstelde. In plaats van de werkelijkheid te idealiseren, stelde hij de verschrikkingen van religieuze oorlogsvoering aan de orde en nam hij kritisch stelling tegen het instituut van de Kerk. Daartoe ontwikkelde hij zijn eigen beeldtaal van dissidentie, waarbij hij onschuldige alledaagse scènes voorzag van subliminale uitspraken om aan repercussies te ontkomen.
Deze collectie omvat alle 40 schilderijen, 65 tekeningen en 89 gravures in ongerepte reproducties – elk stuk is een unieke getuige van zowel de religieuze zeden als de hechte volkscultuur van Bruegels tijd.
De auteurs
Jürgen Müller is hoogleraar vroegmoderne en moderne kunstgeschiedenis aan de Technische Universiteit van Dresden. Hij studeerde kunstgeschiedenis aan de universiteiten van Bochum, Münster, Pisa, Parijs en Amsterdam en werkte als kunstcriticus en curator van talrijke tentoonstellingen. Hij is ook de redacteur van TASCHEN’s films per decennium serie. Thomas Schauerte is directeur van de gemeentelijke musea in Aschaffenburg. Tot 2019 was hij beheerder van het Albrecht Dürerhuis, het stedelijk museum en de kunstcollecties van de stad Neurenberg. Hij is een specialist in grafische kunst wiens onderzoek gericht is op Albrecht Dürer en de kunst van de Middeleeuwen en de Barok.