Britse fotografen portretteren stoom bij de NS in de jaren dertig
Stoom bij NS in de jaren dertig. In de jaren dertig van de twintigste eeuw bezochten Britse spoorwegliefhebbers ons land om stoomlocomotieven van NS te fotograferen. De uitstraling van het Nederlandse rollend materieel deed hen in veel opzichten denken aan de locomotieven op het eigen spoorwegnet. En niet onterecht.
De foto’s die de Britten hier maakten waren van sublieme kwaliteit. Veertig jaar na hun bezoek waren sommige afdrukken (bijgesneden en op klein formaat) te koop in de zogenoemde Photomatic-collectie. Daarnaast is er de weinig bekende negatiefverzameling van fotograaf Ransome-Wallis, die zich nu in het National Railway Museum te York bevindt. Her en der is een aantal Britse foto’s voor publicaties gebruikt, maar een alomvattend fotografisch verslag van wat de Britten hier op de gevoelige plaat hebben vastgelegd ontbrak tot nu toe.
Daarin brengt Stoom bij NS in de jaren dertig nu verandering. Dit boek toont talloze, nooit eerder gepubliceerde foto’s en presenteert ze ook in een samenhang, voorzien van veel gegevens die vroeger niet bekend waren. En juist omdat de Britten indertijd fraaie, scherpe opnamen hebben gemaakt, komen die foto’s op groot formaat tot hun recht. Hiermee wordt een eerbetoon gebracht aan de Britse fotografen, die ons met hun prachtige foto’s een kijkje laten nemen in een tijd dat de stoomtractie weliswaar al op haar retour was maar nog lang niet gemist kon worden.
Hans van Poll
Hans van Poll (geboren in 1951), van jongs af aan stoomlocliefhebber met een bijzondere belangstelling voor de Nederlandse locomotieven, publiceerde eerder Stoomtractie bij de Nederlandse spoorwegen 1944-1958 (1983) en Vervlogen Stoom (2000). Via zijn contacten in Engeland heeft hij een schat aan fotoscans verkregen van digitaal bewerkte negatieven (deels nog als glasplaten), die ons in staat stellen de stoomtijd bij NS in de jaren dertig te laten herleven.