Hieronymus Bosch. The Complete Works

Fantasy Art Renaissance-stijl

Een aardse verrukking die u niet mag missen

Te midden van het realistisch georiënteerde artistieke klimaat van de late gotiek en vroege renaissance was de Nederlandse schilder Jeroen Bosch (ca. 1450–1516) meer dan een uitzondering. De schilderijen van Bosch zijn bevolkt met groteske taferelen van fantastische wezens die bezwijken voor allerlei menselijke verlangens, fantasieën en angsten. Een van zijn grootste vondsten was om de figuratieve en scenische voorstellingen, bekend als drollerijen, die het monsterlijke en groteske gebruiken om zonde en kwaad te illustreren, over te brengen van de kanttekeningen van verluchte manuscripten naar grootformaat paneelschilderijen.

Naast traditionele hybriden van mens en dier, zoals centauren, en mythologische wezens zoals eenhoorns, duivels, draken en griffioenen, komen we ook talloze gemengde wezens tegen die vrijelijk door de kunstenaar zijn verzonnen. Veel nevenscènes illustreren spreekwoorden en stijlfiguren die in de tijd van Bosch veel werden gebruikt. In zijn drieluik De verzoeking van de heilige Antonius toont de kunstenaar bijvoorbeeld een boodschapperduivel op schaatsen, waarmee hij verwijst naar de populaire uitdrukking dat de wereld ‘op het ijs schaatste’ – wat betekende dat ze op een dwaalspoor was geraakt. Vooral in zijn picturale vertaling van spreekwoorden was Bosch een echte vernieuwer.

Bosch – wiens echte naam Jheronimus van Aken was – werd veel gekopieerd en geïmiteerd: het aantal bewaard gebleven werken van Bosch' volgelingen is meer dan tien keer zo groot als het oeuvre van de meester zelf. Tegenwoordig worden slechts 20 schilderijen en acht tekeningen met zekerheid aan Bosch toegeschreven. Hij wordt nog steeds gezien als een visionair, een vertolker van dromen en nachtmerries, en de schilder bij uitstek van de hel en zijn demonen.

Dit uitgebreide boek, dat is uitgegeven met het oog op de komende 500e sterfdag van Bosch, bevat gloednieuwe foto's van recent gerestaureerde schilderijen en behandelt het complete oeuvre van de kunstenaar. Ontdek de picturale uitvindingen van Bosch in prachtige reproducties met talrijke details en een enorme uitklapbare spread van meer dan 110 cm lang van De tuin der lusten. Kunsthistoricus en erkend Bosch-expert Stefan Fischer onderzoekt wat Bosch en zijn schilderkunst zo invloedrijk maakte.